WOŹNICKI JÓZEF, profesor Politechniki Gdańskiej
| < Poprzednie | Następne > |
JÓZEF WOŹNICKI (17 III 1893 Wilno – 10 III 1957 Gdańsk), naukowiec, specjalista od urządzeń nawigacyjnych i okrętowych, komandor podporucznik, pracownik Komisariatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku (WMG) i Politechniki Gdańskiej (PG). Syn Józefa i Eleonory z domu Czerwińskiej. W 1913 był absolwentem gimnazjum realnego w Wyborgu (Finlandia, obecnie Rosja). W latach 1913–1918 przebywał w Rosji, gdzie pracował przy budowie Fabryki Materiałów Wybuchowych w Niżnym Nowgorodzie. W okresie 1918–1919 studiował na Wydziale Inżynierii Wodnej na Politechnice Warszawskiej. W 1920 jako podoficer marynarki służył we Flotylli Pińskiej. Od marca 1921 był słuchaczem Tymczasowego Instruktorskiego Kursu dla Oficerów w Toruniu, który ukończył w październiku 1922. Od 1922 podporucznik marynarki, od 1924 porucznik marynarki, od 1932 kapitan marynarki, od 1 I 1942 komandor podporucznik.
W latach 1922–1923 był dowódcą I Grupy Uzbrojonych Motorówek we Flotylli Pińskiej. W 1924 pracował w Wydziale Wojskowym w Komisariacie Generalnym RP w II WMG. W latach 1925–1927 wykładał w Oficerskiej Szkole Marynarki Wojennej w Toruniu, od 1927 do maja 1928 był zastępcą szefa Biura Hydrograficznego Marynarki Wojennej. W 1928 ukończył École des Officiers torpilleurs i École de navigation sous-marine w Tulonie (Francja), pracował na stanowisku zastępcy szefa służby hydrograficznej Marynarki Wojennej. Od 3 VI 1929 do maja 1930 był oficerem nawigacyjnym ORP „Wilia” i od lipca 1930 do 1931 na ORP „Wicher”. W 1930 założył w Gdyni Obserwatorium Morskie w Państwowym Instytucie Meteorologicznym. W latach 1932–1939 był wykładowcą w Szkole Podchorążych Marynarki Wojennej w Toruniu, jednocześnie pracował w Kierownictwie Marynarki Wojennej w Warszawie. W 1935 jako inżynier geodeta ukończył Wydział Geodezji Politechniki Warszawskiej. Od 3 XII 1936 był inspektorem technicznym Zaopatrzenia Nawigacyjnego Marynarki Wojennej.
W wojnie obronnej 1939 do 6 października służył jako oficer łączności Batalionu Morskiego w Samodzielnej Grupie gen. Franciszka Kleeberga. Zwolniony z niewoli w obozie przejściowym w Radomiu, w latach 1940–1944 przebywał w Warszawie: od 1 V 1940 do 1 VIII 1944 był zatrudniony w Biurze Planowania Zarządu Miasta. Od 1941 współorganizował tajne nauczanie i wykładał na Wydziale Okrętowym Państwowej Szkoły Techniczno-Mechanicznej oraz w 1943 na kursie Budowy Okrętów na tajnej Politechnice Warszawskiej. W latach 1942–1944 żołnierz Armii Krajowej w Oddziale III Komendy Głównej Wydziału Marynarki Wojennej „Alfa”. Pełnił funkcję szefa wywiadu morskiego, brał udział w rozpracowaniu niemieckiej broni „V”. Uczestniczył w powstaniu warszawskim (pseudonim Walek), został ranny, rekonwalescencję przechodził od 7 X 1944 do 9 II 1945 we wsi Małecz pod Tomaszowem Mazowieckim.
Od połowy lutego 1945 pracował w organizującym się Departamencie Morskim Ministerstwa Przemysłu w Łodzi, od marca w Bydgoszczy. Członek Morskiej Grupy Operacyjnej, od kwietnia 1945 w Gdańsku. W latach 1945–1947 pracował w Głównym Urzędzie Morskim w Gdańsku jako szef Służby Hydrograficznej. W latach 1947–1950 był naczelnikiem Oddziału Morskiego w Państwowym Instytucie Hydrologiczno-Meteorologicznym w Gdyni. Jednocześnie w latach 1945–1957 pracował na PG. We wrześniu 1945 był współorganizatorem Wydziału Budowy Okrętów, pełnił funkcję kierownika Katedry Nawigacji i Meteorologii, od 1947 Katedry i Zakładu Okrętowych Urządzeń Nawigacyjnych.
Od 1950 na stanowisku profesora kontraktowego, od 1954 profesora nadzwyczajnego. Autor i współautor publikacji na temat nawigacji, urządzeń nawigacyjnych, terminologii morskiej, kartografii, m.in. Loksodroma i ortodroma przy budowie siatki map nawigacyjnych (1954), map nawigacyjnych Morza Bałtyckiego (1:750 000) i Oceanu Atlantyckiego. Tłumacz z języka rosyjskiego publikacji I.N. Tieriechowa Demagnetyzacja okrętów i jej wpływ na kompasy magnetyczne (1955). Był autorem licznych patentów, na przykład sondy ultradźwiękowej poziomej do wykrywania wraków, ławic ryb oraz logu oporowego dla statków rybackich.
W 1939 członek Komisji Terminologicznej Morskiej Polskiej Akademii Umiejętności. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami (1944), Srebrnym (1946) i Złotym (1947) Krzyżem Zasługi. Był żonaty z Marią z domu Krywatowicz (1 XII 1900 – 3 VII 1980 Gdańsk), architektką. Pochowany na cmentarzu Srebrzysko.
Bibliografia:
Kadry Morskie Rzeczypospolitej, t. 2, Polska Marynarka Wojenna, cz. 1, Korpus oficerów 1918–1947, red. Jan K. Sawicki, Gdynia 1996, s. 467–468.
Pionierzy Politechniki Gdańskiej, red. Zygmunt Paszota, Janusz Rachoń, Edmund Wittbrodt, Gdańsk 2005, s. 751.
