PAŃSTWOWA WYTWÓRNIA WYROBÓW BURSZTYNOWYCH
< Poprzednie | Następne > |
PAŃSTWOWA WYTWÓRNIA WYROBÓW BURSZTYNOWYCH (Staatliche Bernstein-Manufaktur) z siedzibą w Królewcu (przy Sattlergasse 6). Powstała w 1899 w miejsce prywatnej firmy Stantien-Becker, po 1920 do 1945 działała jako sp. z o.o. (GmbH). Zajmowała się pozyskiwaniem bursztynu ( bursztyn bałtycki) z dzierżawionych od władz państwowych odkrywkowych kopalń na Mierzei Kurońskiej i jego obróbką. Dominowała na światowym rynku produkcji i zbytu wyrobów bursztynowych. W roku 1912 zatrudniała 14 urzędników i 200 robotników przy obróbce w siedzibie firmy oraz 400 ajentów pracujących na powierzonym surowcu w domowych warsztatach, tzw. Bernsteinkratzer (szlifierze). W 1912 np. sprzedała 78 ton surowego bursztynu, wytworzyła 235 ton wyrobów z prasowanego bursztynu (Pressbernstein), 137 ton palonego bursztynu i wyprodukowała 16 ton oleju bursztynowego (wartość sprzedaży szacowana na 3,9 mln marek).
Firma zaopatrywała Gdańsk w surowiec i gotowe wyroby (np. w 1919 – 21 000 kg), miała w mieście przedstawicielstwo: w latach 1914–1928 był nim zakład gdańskiego bursztynnika Hugona R. Bartha przy Langgarten 78 (ul. Długie Ogrody) i firmowana przez niego, założona około 1900, spółka Bernsteinkauf- Gesellschaft mbH (Towarzystwo Handlu Bursztynem). Po śmierci Bartha dyrektorem gdańskiej filii był Richard Gompelsohn.
Od 1927 posiadała w Gdańsku własną wytwórnię Zweigstelle Danzig, przerabiającą dostarczany z Królewca surowiec; w okresie 1931–1942 zakład mieścił się przy Lastadie 35D ( ul. Lastadia). Działalność tej firmy w Gdańsku spowodowała po 1900 upadek wielu miejscowych zakładów bursztyniarskich, a ich pracownicy zmuszeni byli do zmiany zawodu ( bursztynnictwo, bursztyniarstwo; bursztynnicy, cechy bursztynnicze).