KANKA LEON, działacz gdańskiej Polonii
| < Poprzednie | Następne > |
LEON KANKA (31 X 1897 Kolonia koło Kartuz – 31 I 1973 Sopot) kolejarz, działacz gdańskiej Polonii. Syn Jana (ur. 9 I 1867 Sianowska Huta pow. kartuski), właściciela gospodarstwa rolnego, i Anastazji z domu Renachowskiej (1 III 1871 Kolonia – 20 I 1920 Kolonia). Brat Zofii (13 XII 1893 Będargowo, powiat wejherowski – 30 I 1894 Będargowo), Stefana (26 XII 1894 Będargowo – 13 I 1895 Będargowo), Pawła (9 VI 1900 Kolonia – 23 IV 1945 Donbas, ZSRR), Emila (30 I 1903 Kolonia – 13 I 1920 Kolonia), Cecylii zamężnej Kitowska (ur. 20 IV 1904 Kolonia), Gertrudy (ur. 12 III 1906 Kolonia), Heleny (ur. 17 XII 1907 Kolonia), Jana (29 VII 1910 Kolonia – 12 IV 1911 Kolonia), Józefa (ur. 31 V 1912 Kolonia).
Od 15 III 1920 w służbie Polskich Kolei Państwowych (PKP), pracował w Oddziale Ruchowo-Handlowym Gdańsk. 1 VII 1922 mianowany etatowym pomocnikiem kolejowym, następnie starszym asystentem, adiunktem, od 1 I 1938 asesorem w VIII grupie uposażenia. Działacz Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku (m.in. kierownik filii w Gdańsku-Brzeźnie), Gminy Polskiej Związku Polaków, Klubu Sportowego Gedania, Kolejowego Klubu Sportowego, Kolejowego Przysposobienia Wojskowego, Ligi Morskiej i Kolonialnej, Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, Gdańskiej Macierzy Szkolnej (mąż zaufania w Gdańsku- Nowy Porcie), Towarzystwa Byłych Wojaków, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (prezes i wiceprezes gniazda w Nowym Porcie, członek Zarządu Okręgu Gdańskiego), Towarzystwa Ludowego „Gwiazda” w Gdańsku-Wrzeszczu i Towarzystwa Ludowego w Nowym Porcie (w obu pełnił funkcję sekretarza), a także Związku Kolejowców Polskich. Sekretarz stowarzyszeń polskich w Nowym Porcie. Wziął udział w zbiórce funduszy na nagrobek ks. Leona Miszewskiego (1931).
Aresztowany przez Niemców 1 IX 1939, był więziony w obozie Stutthof, od 20 IV 1940 w KL Sachsenhausen, następnie, od 20 maja, w KL Mauthausen-Gusen, gdzie został wyzwolony przez wojska amerykańskie 5 V 1945. Do Polski powrócił 6 VII 1945. Od 30 lipca ponownie w służbie PKP. Na emeryturę przeszedł jako referendarz Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Gdańsku. Po wojnie należał do Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych (współzałożyciel Koła w Nowym Porcie), Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich oraz Związku Bojowników o Wolność i Demokrację.
Mieszkał w Gdańsku Fischmeisterweg 16 (ul. Wyzwolenia), Olivaer Strasse 35c (ul. Oliwska), Hindersinstrasse 1 (ul. Kasztanowa), Conzestrasse 18 (ul. Kazimierza Pułaskiego), Redefkaweg 37 (ul. Uczniowska) oraz Fischmeisterweg 18. Po wojnie mieszkał w Sopocie przy ul. Kościuszki 64. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1963), Srebrnym Krzyżem Zasługi, odznaką „Za zasługi dla Gdańska” (1960).
Żonaty był od 28 III 1923 z Heleną Arendt z domu Starosta (ur. 25 XI 1891 Pomieczyńska Huta, powiat kartuski), córką Kazimierza Starosty i Pauliny z domu Okrój, wdowy po poległym w czasie I wojny światowej Józefie Arndt vel Arendt (zm. 1918). Ojczym Marii Arendt (ur. 16 VIII 1913) i Klemensa Arenta, ojciec Małgorzaty (ur. 1924) oraz Ireny (ur. 23 XII 1925).
Zmarł po długiej chorobie, pochowany na sopockim cmentarzu parafialnym przy ul. Malczewskiego.
Bibliografia:
Gaj Jerzy, Zarys polskiej kultury fizycznej w Wolnym Mieście Gdańsku, Warszawa–Poznań 1976.
„Dziennik Bałtycki” 16 I 1963, nr 13; 4–5 II 1973, nr 30.
„Gazeta Gdańska. Echo Gdańskie” 3 VII 1926, nr 149.
„Przewodnik Katolicki” 1926, nr 17.
Przewodnik po Gdańsku, Gdańsk 1929.
Kledzik Witold, Biografie Polaków – pracowników kolejowych (nie wszystkich) zatrudnionych do 31.8.1939 w służbie na PKP na terenie byłego Wolnego Miasta Gdańska, PAN Biblioteka Gdańska, Ms. 5152/2.
