BERENDT CARL LUDWIG, złotnik
| < Poprzednie | Następne > |
CARL LUDWIG BERENDT (Behrendt, Berend, Berendt) (chrzest 12 II 1728 w kościele Najświętszej Marii Panny Gdańsk – 21 X 1804 Gdańsk), złotnik. Syn Beniamina Berendta I. Naukę rozpoczął w 1730 w warsztacie ojca. W 1743 uzyskał dyplom czeladniczy. Pracę mistrzowską wykonał w 1753 w warsztacie Johanna Christopha Wonneckera I (2 VII 1696 – 17 V 1758). 10 III 1753 uzyskał obywatelstwo Gdańska.
W 1766, wraz z mistrzami Johannem Adamem Imlerem (22 IV 1716 Frankfurt/Menem – 10 V 1780 Gdańsk), Friedrichem Ephraimem Sieberem (Siewert; 5 XI 1720 Haga – 8 IV 1779 Gdańsk), Carlem Davidem Rathsem (7 IV 1736 – 17 IV 1796) i Christianem Baltzerem złożył skuteczną skargę przeciw cechowi, który nieżonatym mistrzom nie przydzielał uczniów na naukę rzemiosła; zakaz został wycofany. Wraz z kilkoma innymi złotnikami doprowadził do zakazu przetapiania i rafinacji kruszców we własnych warsztatach – w celu ograniczenia możliwości ich fałszowania. Po latach sporów z cechem w tej sprawie, petycji i odwołań do Rady Miejskiej, w 1767 zgodzono się na przeprowadzanie tych procesów pod wspólnym nadzorem w dzierżawionej przez cech odlewni srebra (Silberhütte) przy obecnym Hucisku.
Naukę zakończoną dyplomem odbyli u niego zapisany w 1770 Johann Gottlieb Ulrich, w 1774 Daniel Herbrick, w 1783 Joseph Friedrich Barowie, w 1792 Johann Gottfried Albertus. Pracę mistrzowską w jego warsztacie wykonał Christian Jacob Haase. Starszy gdańskiego cechu złotników w latach 1789, 1793 i 1797. W 1803 świętował pięćdziesięciolecie pracy zawodowej.
Używał znaku mistrzowskiego z inicjałami i nazwiskiem CLBE/RENDT lub z inicjałami CLB w prostokącie. Jako probierz cechowy używał dwóch znaków: z inicjałem B bitym w negatywie i w prostokątnym polu. Z jego dorobku znane są pojedyncze elementy zastawy stołowej i serwisów do napojów: dwie pary lichtarzy, cukiernica do cukru pudru (tzw. kaster), koszyk na słodycze ( Muzeum Narodowe w Gdańsku), dzbanek do kawy ( Muzeum Gdańska), cukiernica (Zamek Królewski na Wawelu), półmisek (Altonaer Museum w Hamburgu). Ponadto kilka sreber sakralnych: kielich (Świątkowo), dzban liturgiczny (dawniej kościół św. Trójcy w Gdańsku) oraz korony na torę dla gminy żydowskiej w Królewcu.
Mieszkał i miał pracownię we własnym domu przy Goldschmiedegasse 1095 (ul. Złotników 30), odsprzedanym przez spadkobierców jubilerowi
Theodorowi Gottliebowi Schultzowi. Żonaty (imię żony nieznane, pochowana 5 IX 1775 w wieku 33 lat w grobie rodzinnym męża nr 362 w kościele NMP). Pochowany w kościele Bożego Ciała. Zob. też złotnictwo.
Bibliografia:
Czihak Eugen von, Die Edelschmiedekunst früherer Zeiten in Preussen, Leipzig 1908, s.15, 23, 24, 45, 74, 81, 86, 94.
Kriegseisen Jacek, O gdańskich złotnikach w latach 1700–1816, w: ...łyżek srebrnych dwa tuziny. Srebra domowe w Gdańsku 1700–1816, Gdańsk 2007, s. 158.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 2, 59.
